بز مورسیا اسپانیایی

بز مورسیا اسپانیایی یکی از مشهورترین انوع نژاد بز در جهان است. این نژاد، بومی جنوب شرقی کشور اسپانیا یعنی مناطق مورسیا، آلمریا، گرانادا و آلی کانته میباشد. این بزها به نام رامش (RAMESH) شناخته می شوند و نام کامل آنها

murcia goat Capra aegagrus hircus می باشد.

این بزها دارای ویژگی های با ارزشی چون پرورش آسان، توان بالا برای زندگی در شرایط سخت محیطی و شیردهی بالا هستند و همین خصوصیات موجب شده است که بزهای مورسیا گروسیا در کنار بزهای سانن و آلپاین بهترین انوع نژاد بز برای پرورش باشند.

به طور کلی ۴۰۰٫۰۰۰ راس بز مورسیا در جنوب شرقی اروپا پرورش داده می شود که از این تعداد ۱۵۰٫۰۰۰ راس آن در استان مورسیا وجود دارند.

این بزها به دلیل زندگی در مناطق گرمسیری و نیمه بیابانی گرم و خشک جنوب شرقی اسپانیا توان زیادی برای تحمل شرایط سخت محیطی پیدا کرده اند و با قدرت چرای بالایشان تولید شیر بسیار قابل توجهی دارند. همین موضوع موجب شده که این نژاد به مناطق مختلف جهان صادر شود.

این نژاد از سالها قبل به کشورهای مختلف جهان مانند کشورهای آرژانتین، برزیل، ونزوئلا، مکزیک و آفریقای جنوبی صادر شده و در تعداد زیاد پرورش داده می شود.

 

ویژگی های ظاهری بز مورسیا

جثه متوسط و دنبه کوتاه

رنگ پوست و موی بز مورسیا: سیاه تا قهوه ای

بزهای ماده گروسیا موی کوتاه و باریک دارند در حالی که بزهای نر گروسیا معمولا موهایی بلند تر دارند.

بزهای نر، شاخ دار و بزهای ماده فاقد شاخ هستند.

گوش های ایستاده و متوسط

 

ویژگی های تولیدی بز مورسیا

وزن بز نر مورسیا: ۵۰-۶۰ کیلوگرم و وزن بزهای ماده مورسیا: ۳۰ تا ۵۰ کیلوگرم

میزان شیردهی در طول یک دوره شیردهی ۲۱۰ روزه: ۵۰۰ کیلوگرم شیر

شیر این بزها حدودا ۵٫۳ درصد چربی و ۳٫۴ درصد پروتئین دارد. همین کیفیت بالای شیر موجب شده که این بزها بهترین بزهای منطقه خاورمیانه باشند.

سرعت بالا در تولید مثل (این بزها در تمام فصول میتوانند تولید مثل کنند).

درصد بسیار زیاد قابل توجه دوقلوزایی

سن بلوغ: ۷ تا ۸ ماهگی

 

بهترین ویژگی های بز نر مورسیا:

سازگاری بالا با شرایط سخت محیطی مانند هوای گرم و خشک

مناسب برای پرورش در سیستم های متمرکز صنعتی با رکوردهای بسیار بالا

مناسب برای انواع روش های چرای کامل، سیستم های آزاد و نیمه متمرکز

توانایی بالا برای راهپیمایی مسیرهای سخت و طولانی

 

آشنایی با نژاد بز مورسیا

بز ماده مورسیا

مقاومت بالا در برابر بیماریهای مختلف دامی

تولید شیر بالا (به طوری که تولید شیر بز ماده مورسیا در روش صنعتی حدودا ۹۰۰ کیلوگرم و در روش های نیمه متمرکز ۶۰۰ کیلوگرم است).

متوسط وزن بز ماده مورسیا: ۴۰ تا ۶۰ کیلوگرم

میانگین درصد تولید مثل: ۱۸۰ تا ۲۲۰

تولید شیر و گوشت بالا

شیر این بزها برای تولید پنیر بسیار مناسب است.

 

بز ماده شیری مورسیا

بز مورسیا در مقایسه با دیگر نژادهای مشهور مانند هلشتاین، آلپاین و سانن بهره وری بالاتری از نظر تولید شیر و درصد چربی، پروتیئن و لاکتوز بالاتر دارند.

سانن

نژاد سانن بطور خاص در جنوب شرقی، مرکز و غرب فرانسه مورد استفاده قرار می گیرد. نتایج عالی پرورش سانن نشان می دهد که این دام می تواند با طیف گسترده ای از مواد غذایی مختلف، در کوه یا دشت سازگار شود.

ظرفیت ها و کاربردها

بز سانن یک حیوان قوی و محکم است و دارای کیفیت شیردوشی بالایی می باشد که برای روشهای مختلف مدیریت مزرعه خصوصاً روش متمرکز بسیار مناسب است. بز سانن آرام، به شدت توسعه یافته، و با یک نیم تنه کوتاه، متراکم و نرم است. نیم تنه به طور یکنواخت سفید است. سر حالت مستقیم دارد. قفسه سینه عمیق ، پهن و بلند است، از این رو از ظرفیت فوق العاده صدری برخوردار است. شانه پهن است و به خوبی به بدن چسبیده است. جلوگاه سانن پُر و سفید و بخوبی پوشیده شده است. پاها صاف است و راه رفتن اش طبیعی است. پستان به خوبی به بدن چسبیده است و در بالا بسیار پهن است.

عملکرد

سانن فراوان ترین نژاد از نژاد بزهای شیرده در جهان به شمار می رود. از دهه 1970، این نژاد در فرانسه پیشرفت چشمگیری داشته است، جایی که انتخاب و پایش آن با هدف بهبود تولید شیر (عملکرد شیر ، پروتئین و درصد چربی) و مورفولوژی انجام می شود. با بیش از 120000 بز در آزمون عملکرد، که 27800 راس از آنها لقاح مصنوعی داشتند، مشخص شد نژاد سانن فرانسوی موفق ترین نژاد در جهان است.

آلپاین

نژاد آلپاین در تمام مناطق فرانسه پرورش می یابد. این نژاد به ویژه در دره میانه لوار و اطراف آن، در دره های ساونا و رون و در منطقه پویتو چارنتس گسترده شده است. در ساویو، محل تولد نژاد، فعالیت قابل توجهی در پرورش این نژاد به چشم می خورد. امروزه آلپاین با تولید 55٪ از شیر فرانسه، فراوان ترین نژاد در این کشور است.

ظرفیت ها و کاربردها

بز آلپاین دارای اندازه متوسط ​​است و مقدار زیادی شیر تولید می کند. این دام سبک، سرسخت بوده، با سیستمهای نگهداری داخلی، مرتع و یا شرایط کوهستانی سازگاری بالایی دارد. نیم تنه ی این دام کوتاه است، و نوع حنایی رنگ آن بیشترین فراوانی را دارد. گونه هایی با رنگ های زیاد نیز در میان آلپاین ها یافت می شوند. قفسه سینه آلپاین عمیق است، و لگن عریض و راست می باشد. اندام ها قوی است و مفاصل لاغر، باعث شده تا پاهای خوبی داشته باشد. پستان آلپاین بزرگ است و به خوبی در جلو و عقب به بدن چسبیده است و پس از شیر دادن به خوبی جمع می شود. نوک های پستان بخوبی از پستان جدا شده و برآمده است و به سمت جلو قرار داشته، و تقریباً موازی هستند.

عملکرد

از دهه 1970، بز آلپاین فرانسوی در چارچوب یک طرح جامع برای بهبود کیفیت شیردوشی پایش شده است. آلپاین فرانسوی با دارا بودن بیش از 165000 راس، که از این تعداد 40000 بز بصورت مصنوعی لقاح شده اند، عملکردی دارد که نسبت به انواع مشابهی که در سایر کشورهای جهان استفاده می شود بسیار برتر است.

سیمنتال

سیمنتال یک نژاد سوئیسی از گاوهای دو منظوره است. به رنگ قرمز مایل به قرمز با نشانه های سفید است و برای شیر و گوشت پرورش می یابد.
نژاد سیمنتال در میان قدیمی ترین و گسترده ترین توزیع همه نژادهای گاو در جهان ، و از زمان قرون وسطی ثبت شده است و در ایجاد چندین نژاد معروف دیگر اروپایی از جمله مونت بلیارد (فرانسه)، Pezzata Rossa d’Oropa (ایتالیا) و Fleckvieh (آلمان و اتریش) نقش داشته است.
باتوجه به نوع مدیریت، شرایط محیطی و میزان تغذیه، امکان تولید ۷ تن شیر با چربی ۲/۴ درصد و پروتئین ۷/۳ درصد در این نژاد وجود دارد و این امکان تا ۱۰ تن در هر دوره شیرواری نیز قابل انجام است. میزان شیر تولیدی سالیانه تا شیرواری پنجم سیر صعودی دارد. یکی از ویژگیهای این نژاد قرارداشتن در رتبه‌های بالا از جهت سلامت پستان‌ها با متوسط شمارش سلول‌های سوماتیک کمتر از ۱۸۰۰۰۰ در تمام دوره‌های شیرواری است.
گوساله‌های نر به دلیل داشتن سرعت رشد بالا برای پرواربندی مناسب هستند و برای دامداران شیری یک منبع درآمد کمکی بسیار مهم فراهم میسازند. بر اساس شرایط متمرکز پرواربندی، گوساله‌های نر جوان افزایش وزن بیش از ۱۳۰۰ گرم در روز با سن ذبح ۱۶ تا ۱۸ ماه را دارا هستند. وزن کشتار بین ۳۵۰ تا ۴۰۰ کیلوگرم و نسبت لاشه به وزن زنده بین ۵۷ تا ۶۰ درصد میباشد. ۸۵ تا ۹۰درصد از لاشه گوساله‌های نر از نوع رتبه‌بندی E و U اتحادیه اروپایی است که در بازار متقاضی زیادی دارد

مونت بلیارد

مونت بلیارد نژادی از گاوهای شیری قرمز از منطقه مونت بلیارد در شرق فرانسه است. این دام عمدتاً برای تولید لبنیات و به ویژه برای تهیه پنیر استفاده می شود. این حیوانات از نژاد ردپاید بوده، سرهای سفید و شاخهای کوتاه دارند. گاوهای بالغ 600 تا 700 کیلوگرم وزن دارند و قد آنها تقریباً 145 سانتی متر می باشد، درحالیکه وزن گاوهای نر بالغ به 900 تا 1200 کیلوگرم می رسد.

به دلیل داشتن سطح  بالای انواع کپا کازئین  BB، شیر این دام بیشتر در تولید پنیر پنیر به کار می رود. از نظر لبنیاتی، تولید شیر این دام کمتر از هولشتاین مدرن می باشد، اما طول عمر و باروری بهتری نسبت به هولشتاین دارند.

گاوهای مونت بلیارد عمدتاً شیری هستند، اما نسبت به گوشت گاو هلشتاین دارای ویژگی های گوشتی بهتری هستند. نزدیک به 400000 مونت بلیارد شیری در فرانسه با متوسط ​​شیردهی بالغ بر 7486 لیتر با چربی 9/3٪ و پروتئین 45/3٪ وجود دارند. پروتئین شیر این گاو از نوعی است که برای تهیه پنیر مناسب است و بعضی از گله ها برای تهیه شیر به این منظور از رژیم غذایی مبتنی بر یونجه تغذیه می شوند. گوساله های نر ارزش بیشتری نسبت به هولشتاین دارند. این نژاد در بسیاری از کشورها رواج یافته و به دلیل تلاقی نژاد با هولشتاین برای افزایش طول عمر و باروری محبوبیت زیادی پیدا کرده است.

لیموزین

منشا گاو نژاد لیموزین (Limousin) استان لیموزین در غرب فرانسه است.

خاک این ناحیه فقیر بوده و به دلیل شرایط بسیار سخت محیطی گاوهای این ناحیه بسیار مقاوم هستند. در سراسر سال می توان گاوها را در هوای آزاد نگهداری کرد. این گاوها توان تحمل هوای بسیار گرم تا بسیار سرد را دارند .

لیموزین در آغاز نژادی دو منظوره برای کار و گوشت بوده اما بعدها ویژگی های گوشتی آن مورد تاکید قرار گرفت. رنگ این گاوها زرد مایل به قهوه ای ،سر آنها کوتاه و پیشانی و پوزه آنها پهن است. شاخ ها ،کوتاه و متوسط و به رنگ زرد طلایی (بلوند) هستند که به سوی جلو رشد می کنند. پاها نسبتا کوتاه و با وجود استخوان بندی ظریف بسیار نیرومند است.

لیموزین از نظر اندازه و بلوغ بین نژادهای بریتانیا و بسیاری از دیگر نژادهای اروپایی متوسط است. در تجزیه و تحلیل گاوهای اروپای مرکزی ، از جمله گاو لیموزین ، محققان پی بردند که منشاء DNA این گاو را می توان مستقیماً در گاوهای اهلی بخشی از خاورمیانه یافت.

وقتی از گاو نر لیموزین جهت تولیدمثل و اختلاط با نژادهای دیگر استفاده شود؛

گوساله لیموزین حاصل هنگام تولد وزن پائینی دارد ، که در نتیجه  موجب کاهش مشکلات زایمان می شود. بالا بودن نسبت گوشت به استخوان و چربی کم موجب عملکرد برجسته لاشه لیموزین است. نسبت گوشت  به مواد زائد مانند استخوان و چربی در این گاوها بسیار عالی است. در برخی لاشه ها عملکرد 80 درصد مشاهده شده است. همچنین گوشت تولیدی از کیفیت خوبی برای  مرمریت (چربی درون عضلانی) برخوردار هست. گوشت لیموزین طعم ترد و نرم داشته و چربی اشباع شده و کلسترول کمی دارد و بطور ژنتیکی کم رنگ است.

گاو های لیموزین پربازده اند. سایز بدنی مناسب دارند و چرا کننده ای عالی محسوب شده و مسافت های طولانی را برای یافتن خوراک می پیمایند. گاوهای لیموزین سازگار با شرایط کوهستانی محلی  و خاکهای اسیدی پرورش یافته و  مقاوم در مقابل  تغییرات زیاد دما می باشند. این عوامل منجر به ایجاد نژاد سخت  با استخوانبندی  نازکتر ولی به شدت محکم، شده است. ضریب تبدیل غذایی این نژاد بالاست و بدلیل خصوصیات مطلوب لاشه در برنامه های آمیخته گری استفاده می شود.

 

جرسی

نژاد جرسی از جمله نژاد های سایز کوچک و شیری می باشد که در ابتدا در جزایر کنل جرسی پرورش داده شده است. از جمله عوامل محبوبیت این نژاد در بین دامداران وجود چربی با کیفیت حاوی در شیر و هزینه های نگهداری پایین با توجه به وزن پایین بدن با توجه به وضعیت عمومی و فیزیکی می باشد.

محدوده وزنی ماده گاو نژاد جرسی چیزی در 400 تا 500 کیلوگرم می باشد و عامل اصلی در محبوبیت این گاو داشتن ظرفیت بالاتر نسبت به سایر نژاد ها در اقتصاد تولیدی می باشد.از جمله این ظرفیت ها شامل:

  • توانایی در نگه داری موثر شیر در پستان در شرایط سخت و طولانی تر با توجه به وزن پایین بدن  و توانایی چرا در مراتع مختلف با انواع علف که از همین رو شرایط لازم برای نگهداری این نژاد ارزشمند کم تر از سایر گاو ها بوده که سبب محبوبیت آن شده است.
  • گوساله زایی آسان و کم تر بودن ابتلا به سخت زایی که به دلیل این ویژگی مثبت سبب محبوبیت در بین دامداران شده است که در تلقیح های دامی و نژاد های دورگه ، از این نژاد در کنار گاو های شیری و گوشتی استفاده شود که سبب کاهش جراحات مربوطه در هنگام زایمان می شود.
  • باروری بالا و زایمان آسان
  • چربی شیر بالا با درصد 48/4 % و هم چنین 95/3 % حاوی پروتئین می باشد . همچنین قابلیت رشد کردن با محصولات غذایی (علف های گوناگون) بومی آن منطقه.
  • گاو های نر جرسی همچنین در بین نژاد های دیگر سایز کوچک محسوب می شوند و در محدوده ی وزنی 540 تا 820 کیلوگرم می باشند.

براون سوییس

گاو نژاد براون سوییس یک نژاد معروف سوییسی از سری گاو های شیری می باشد که در منشاء اصلی آن از رشته کوه های آلپ می باشد.

بعد از گاو هلشتاین این نژاد دومین نژاد پر تولید شیر در دنیا می باشد که تولید شیر آن سالانه بیش از 9000 کیلوگرم می باشد. محتویات شیر براون سوییس شامل حدود %4 چربی و %3.5 در صد پروتئین محتوی شیر می باشد.یکی از برتری های این شیر تولید محصولات پنیری مختلف با طعم عالی می باشد.

براون سوییس به دوران بارداری طولانی مشهور است ، از دیگر ویژگی می توان به : سایز و جثه بزرگ – گوش های خزدار و خلق و خوی مطیع و آرام بودن آن اشاره نمود. بدون در نظر گرفتن این مسئله که گاو نژاد براون سوییس انعطاف پذیر و واکنش گرا به شرایط می باشد ، آن ها همچنین نژادی مقاوم و قادر به زنده ماندن در شرایط کمبود قضا و توجه کم را نیز دارند.